معمولا پرونده های قضایی به دو دسته حقوقی و کیفری تقسیم می شوند. پرونده هایی که دارای موضوعات جرم و مجازات هستند، پرونده های کیفری نامیده میشود. افرادی که در این مسائل دچار مشکل میشوند حتما باید به وکیل کیفری مراجعه کنند.
در قانون مجازات اسلامی به هر فعل یا ترک فعلی که در قانون برای آن مجازات تعیین شده باشد، جرم گفته میشود. مجازات نیز به معنی پاسخی است که قانون به جرم میدهد.
با شکایت یک شاکی خصوصی یا اعلام جرم پرونده کیفری آغاز میشود و از مراجعی که به این موضوع مرتبط هستند میتوان شوراهای حل اختلاف، دادسرای عمومی و انقلاب، دادگاه کیفری دو، دادگاه کیفری یک، دادگاه انقلاب، دادگاه تجدیدنظر و دیوان عالی کشور را نام برد.
حضور در هر کدام از این مراجع به عنوان وکیل نیاز به دانش، تخصص، تبحر و تجربه دارد.
چه کسانی میتوانند از وکیل کیفری استفاده کنند؟
تفاوت بسیاری میان وکالت کیفری با حوزه های دیگر وجود دارد. در پرونده های کیفری هم فرد شاکی و بزه دیده و هم متهم یا فرد بزهکار این حق را دارند که برای حفظ حقوق خود از یک وکیل کیفری خوب و متخصص کمک بگیرند.
برای مثال یک وکیل کیفری خوب باید از مجازات مضاعف متهم، اطاله بیهوده فرایند دادرسی، شکنجه متهم اعم از این که روحی باشد یا جسمی، طرح سوالات تلقینی در فرایند تحقیق و مواردی از این قبیل جلوگیری نماید.
وظایف وکیل کیفری
از اصلی ترین وظایف وکیل کیفری تهیه‌ی دعوی است. اگر وکیلی وظیفه وکالت از فرد شاکی را به عهده داشته باشد، باید به منظور مطالبات موکل خود، شکوائیه ای تنظیم نموده و درخواست ها را از آن طریق بیان کند.
مورد دیگری که جزو وظایف وکیل کیفری است، تهیه‌ی دفاعیه میباشد. وکلای کیفری به طور معمول وکالت افرادی را برعهده میگیرند که به دلیل ارتکاب جرمی مورد تحقیق قرار گرفته و متهم هستند.
همچنین این وکلا نقش موثری در هنگام بازجویی و دادرسی دارند و این توانایی را دارند که حتی در جدی‌ترین جنایات، عناصری را همراه با شواهد و مدارک به دادگاه ارائه دهند که موجب کاهش مجازات مجرم شود.
وکیل کیفری در موضوعاتی نظیر قتل‌های عمد و غیر عمد، سرقت، زورگیری و غارت قبول پرونده کرده و در دادگاه‌های کیفری جهت دفاع یا تعقیب کیفری شرکت میکند.
ویژگی های یک وکیل کیفری
یک وکیل کیفری خوب باید دارای خصوصیاتی مانند وجدان، صداقت، سلامت اخلاق، علم و تجربه کافی، صفاتی همچون خلاقیت، توانایی حل مسأله، بررسی موضوع از زوایای مختلف و ... باشد. وکیل خوب نباید موکل خود را حتی اگر متهم باشد قضاوت نماید و باید برای دفاع از موکل خود چه در جایگاه شاکی و چه در جایگاه متهم تلاش کند.
استفاده از وکیل کیفری چه مزیت هایی دارد؟
اصولا در بسیاری از پرونده های حقوقی حتی در نبود موکل، وکیل میتواند با وکالت از او در مراجع قضایی حضور پیدا کند. اما این قانون در خصوص پرونده‌های کیفری صدق نمیکند و تنها زمانی وکیل اجازه ورود به پرونده را دارد که تحقیقات اولیه و مراحل دادرسی به اتمام رسیده باشد. زیرا در این پرونده ها فردی که متهم است خود باید پاسخگوی مراجع باشد و امکلن استفاده از وکیل به جای حضور خود برای او وجود ندارد. کاری که وکیل میتواند انجام دهد این است که شکایت را بررسی نموده و جرمی را که موکلش انجام داده و به دلیل آن طیق نظر قانون متهم شناخته شده‌است و همچنین مجازات وی را مورد تجدید نظر قرار دهد.
وجود یک وکیل کیفری در پرونده ها و دعاوی کیفری به این دلیل مورد اهمیت است که علاوه بر دفاع بهتر در محاکم قضایی، در چگونگی تنظیم لایحه ، اظهارنامه ، نحوه‌ی تنظیم شکوائیه حائز میتواند کمک بسیاری به افراد کند.
باید این نکته را بدانید که پرونده‌های کیفری تنها یک بار امکان مطرح شدن دارند و متاسفانه طرح مجدد آن ممکن نیست. پس اگر نتیجه مطلوب حاصل نگردد و پرونده با شکست مواجه شود، حقوق موکل ضایع گشته، همچنین هزینه‌های دادگاه خسارات جدیدی به بار می‌آورد و زمان را نیز از بین میبرد.
استفاده از راهنمایی ها و دانش و تجربه یک وکیل کیفری متبحر کمک میکند تا افراد در اسرع وقت با بهترین شکل شکوائیه خود را تنظیم نموده و به امور خود رسیدگی کنند.